Volgens futuroloog Wim de Ridder vindt er op het gebied van kwaliteit een metamorfose plaats. Niet langer de producent, maar de eindgebruiker bepaalt de kwaliteit van het product of de dienst. Ontwikkelingen in de medische sector zijn illustratief voor wat er ook in andere sectoren staat te gebeuren.
In economische termen is de zorg uitermate omvangrijk. In ontwikkelde landen wordt 15‐20% van het bruto nationaal product aan zorg uitgegeven.
Traditiegetrouw gaat het zorgmodel uit van ziektesymptomen. Artsen baseren daarop de diagnose en de behandeling. Inmiddels komt er steeds meer aandacht voor preventie, voor het voorspellen van de kans dat bepaalde ziektes zich zullen voordoen, voor vroege diagnose en voor voortdurende monitoring van de gezondheid van de burger.
De nieuwe zorgconsument
Zelfs het woord patiënt past niet meer in de nieuwe tijd. Iemand die bewust werkt aan zijn gezondheid, voelt zich geen patiënt. Hij is zorgconsument. De genetica helpt een handje mee in het denken over erfelijke aanleg voor ernstige ziektes en over de aanpassing van de levensstijl op deze informatie.
Watson computer
Inmiddels komt kunstmatige intelligentie de ziekenhuizen binnen. Een voorbeeld is de supercomputer Watson van IBM, die sinds 2013 een plaats in de behandelkamer van een groeiend aantal ziekenhuizen heeft gekregen. De resultaten van de eerste toepassingen zijn al bekend: het ziekenhuis dat de Watson bij de diagnose van longkankerpatiënten gebruikt, rapporteerde een verbetering van de juiste diagnoses van 80% naar 90%. Inmiddels kan de Watson röntgenfoto’s lezen en analyseren.
In Nederland zijn in vier ziekenhuizen Watson‐teams druk doende om bij deze ontwikkeling aan te sluiten. Onvermijdelijk komt deze informatie op termijn ook in handen van de patiënt zelf.
Wie bepaalt de kwaliteit?
Tegelijkertijd komt ook uit andere gegevensbronnen betrouwbare en objectieve informatie over de behandeling van zorgverleners beschikbaar. De gevolgen hiervan zijn verstrekkend, want het oordeel van de kwaliteit van de behandeling wordt steeds vaker niet meer door de behandelende arts gegeven. Hij moet zich verantwoorden, met name als de kwaliteit van zijn prestatie afwijkt van de zorgvuldig opgestelde norm.
Bron: ‘Metamorfose in het managen van kwaliteit’, whitepaper van Wim de Ridder.
Wim de Ridder is een van de sprekers op het 20e Nationaal Kwaliteitscongres.
