De decemberdrukte spoelt weer over ons allemaal heen. Naast de voorbereidingen voor de feestdagen, zijn we ook bezig met de laatste voorbereidingen voor het tiende Wintercamp (zie NNK/DAQ site, er kunnen nog deelnemers bij). Als het daarbij bleef, was het nog te overzien, maar ik weet inmiddels dat voor de kerst nog van alles moet worden afgerond, alsof de wereld vanaf dan ophoudt te bestaan.
Tot zover is de decembermaand niet anders dan andere jaren. Toch is dat duidelijk niet het geval. Terwijl ik deze column schrijf, is er een extra nieuwsuitzending over rellen in Geldermalsen. Protestbijeenkomsten tegen de komst van een asielzoekercentrum, die gepaard gaan met veel geweld en een grote toeloop van mensen.
Ondertussen dreunt het geluid van de e aanslagen in Parijs nog door. Een paar dagen geleden zag Angela Merkel zich genoodzaakt een vlammende toespraak te houden waarin ze uiteen zet hoe Duitsland moet omgaan met de nog steeds aanzwellende migrantenstroom. Een rede die door vriend en vijand als imponerend wordt getypeerd en waar dan ook duidelijk hard en grondig aan is gewerkt.
Intussen is de klimaattop in Parijs afgerond en zijn de lijnen uitgezet naar een economie die draait op duurzame energie. De oorlogen in het Midden Oosten gaan echter gewoon door, de spanningen tussen Turkije en Rusland lopen hoger op terwijl die tussen Europa en Rusland niet afnemen.
Zo zou ik nog wel even kunnen doorgaan. De wereldgeschiedenis lijkt in een hogere versnelling te gaan, terwijl de nervositeit alom toeneemt, met alle overspannen reacties die daarbij horen.
In mijn vorige column schreef ik over de encycliek van Paus Franciscus, Laudato Si. Een schrijven dat duidelijk bedoeld was om een inbreng te geven aan de klimaatconferentie in Parijs.
Maar dat niet alleen. De paus zegt letterlijk dat hij het antwoord niet weet en juist daarom oproept tot dialoog. Hij houdt ons voor dat de wereld waarin we leven complex is en dat eenvoudige antwoorden niet bestaan. Ik interpreteer het maar zo dat ook hij ziet dat we leven in een tijdperk van majeure transities. Hij betreurt dat niet, maar juicht het zelfs toe als een noodzaak om te komen tot antwoorden op de grote vraagstukken waar de wereld van vandaag mee geconfronteerd wordt en waarvan de schokgolven alom zichtbaar zijn.
Zo gaan grote veranderingen nu eenmaal. Als de noodzaak om te veranderen door de meerderheid wordt gezien, volgt er een periode van grote turbulentie. Een turbulentie die desastreuze gevolgen kan hebben als we niet snel en met veel elan de uitdagingen aangaan, zodanig dat er een spirit en visie ontstaat die genoeg energie oplevert om de zaken op te pakken.
Waar het ook op aan komt is dat alle denkkracht wordt ingezet om met zoveel mogelijk ideeën te komen, dat maakt de kans alleen maar groter dat er ideeën tussen zitten waarop een nieuwe orde kan worden gebouwd. Nu zijn er al lang geluiden dat alles anders moet, een verschijnsel van alle tijden. De veranderkunde leert ons echter dat niet de roep om verandering tot een doorbraak leidt, maar het volume ervan. Een volume dat gemaakt wordt door het aantal stemmen afkomstig uit zoveel mogelijk bronnen.
|| De veranderkunde leert ons dat niet de roep om verandering tot een doorbraak leidt, maar het volume ervan.||
Alles wijst er op dat het volume de noodzakelijke omvang begint te krijgen en het is zaak alle zeilen bij te zetten die leiden tot de zo noodzakelijke spirit en visie, uitmondend in zoveel mogelijk ideeën om te voorkomen dat de huidige onrust niet uitmondt in een mondiale ramp.
De paus riep al op tot dialoog. Wat we verder nodig hebben zijn nieuwe verhalen, rituelen en symbolen. Verhalen rituelen en symbolen die mensen helpen hun eigen bestaan te verbinden met de wereld in al zijn verschijningsvormen om hen heen.
De methoden en instrumenten die daarvoor nodig zijn, liggen dichterbij dan men misschien wel denkt. Deze week was er een symposium rondom het boek Verdraaide Organisaties van Wouter Hart en Marius Buiting. Het symposium was meer dan over ingetekend en velen moesten worden geweigerd. Een hoopvol teken dat er zo velen zijn die beseffen dat de antwoorden niet moeten gevonden in meer control maatregelen, structuren en systemen, maar in het naar op zoek gaan naar de bedoeling.
Ik mocht onlangs de collegereeks Kwaliteitsmanagement openen die Vakmedianet samen met Nyenrode Business Universiteit organiseren. Ook daar zagen we dat het aantal inschrijvingen hoog was. Het kan niet anders dat het op de agenda zetten van nieuwe scholen en kwaliteitsmanagement, en de nieuwe organisatieprincipes waar ik al in eerder columns hebt gehad, daar een bijdrage aan heeft geleverd.
Het zoeken is dus begonnen en ik ben ervan overtuigd dat de kwaliteitskunde een rijke bron kan zijn van ideeën en instrumenten. Immers, het helder benoemen van wat dient te worden verbeterd en het systematisch en met elkaar naar oplossingen zoeken, vormt al decennia het hart van de kwaliteitskunde.
Een spannend en initiatief rijk 2016 toegewenst.
