Op 26 mei vond het jaarlijkse Sigma Kwaliteitscongres plaats. Het was een afwisselende dag met inspirerende plenaire sprekers en een groot aantal professionals die een praktijksessie verzorgden. Heeft u het Kwaliteitscongres gemist? Hier vindt u een kleine impressie.
Foto: Dagvoorzitter Inge Diepman interviewt Prof. Jan Jonker na zijn voordracht.
Wim de Ridder:Â Kwaliteit is wat mensen enthousiast maakt
De wereld van kwaliteitsmanagement staat op z’n kop. Dat is de boodschap van futuroloog Wim de Ridder. Hij maakt het duidelijk door het woord ‘kwaliteit’ letterlijk op z’n kop te zetten:
‘De maatschappij in de vorige eeuw was een totaal andere wereld’, zei De Ridder. ‘Kijk maar naar de consument, naar arbeid, naar de overheid. De consument in 2016 is high-tech, online, een actieve verkoper. Vacatures zijn er nauwelijks, veel mensen creëren hun eigen werk. De overheid legt steeds meer taken bij de burgers. De economie wordt informeler.
Wat is dan kwaliteit?
Kwaliteit is alleen nog kwaliteit als het mijn kwaliteit is.
We gaan naar een doe-het-zelf-maatschappij waarin de consument niet op aanbod beslist, maar wat hij zelf nodig heeft en wil hebben. De consument consumeert wat bij hem past. Over een paar jaar heeft iedereen zijn genetisch paspoort op zijn iPhone. Daarop kun je je lifestyle aanpassen. De consument is actief, betrokken en beslist over zijn eigen leven.
De focus moet meer naar de eindgebruiker, daarvan is Wim de Ridder overtuigd. Zo heeft Volvo de robuuste doelstelling: ‘Niemand overlijdt meer door een ongeluk in een Volvo’. De Ridder: ‘Dan heb je de eindgebruiker in beeld’. Zo ook Tesla: ‘We gaan door totdat alle auto’s elektrisch zijn’.
Maar hoe doen je dat dan?
De Ridder:‘Begin met een blanco vel papier, zoek naar wat mogelijk is en schets een visie die uitvoerbaar is. Deel je kennis met iedereen, experimenteer, accepteer de mislukking, probeer een ander idee: Never fail to fail. Dan heb je een agenda, dan zit je in het toekomstverhaal, je kan het niet voorspellen, maar je gaat experimenteren.
Zoek de wakkere geesten in je bedrijf en laat ze zoeken en experimenteren, neem het serieus. In de nieuwe tijd ontstaat kwaliteit, maar niemand weet precies wat het is. Kwaliteit is wat mensen enthousiast maakt.
Jan Jonker: Dilemma’s van kwaliteit
Prof. dr. Jan Jonker, hoogleraar duurzaam ondernemen aan de Radboud Universiteit Nijmegen, opende zijn verhaal met een prikkelende vraag: ‘Wat deed u 20 jaar geleden, wat voor werk deed u? In hoeverre lijkt dat op wat u nu doet?’
In 2010 zijn we een grote veranderperiode ingegaan. Hierin hebben we te maken met 12 ’trage’ uitdagingen, ofwel 12 grote problemen. Wat draagt u bij aan de mogelijke oplossing? Met uw bedrijf? We moeten samen oplossingen gaan bedenken.
We zijn industrie 3.0 aan het verlaten en terecht gekomen in de economie van verandering. Met game changers, bekende nieuwkomers en een explosie van big data. Grote stromen beïnvloeden de trage uitdagingen. We groeien toe naar een diensteneconomie waarin produceren een andere plek krijgt. Er komen kleine, snelle spelers bij.
Jan Jonker signaleert 7 trends. Wat zijn dan de dilemma’s van kwaliteit?
Lees ook de whitepaper van Jan Jonker: ‘Het Toekomstig tekort van kwaliteitsdenken‘.
Philip Holt: Leading with lean
Slechts 13 procent van de medewerkers is werkelijk betrokken bij zijn/haar werk. 24 procent is helemaal niet betrokken, en de rest zit er tussen in. Als maar zo weinig mensen betrokken zijn, dan heeft dat grote gevolgen voor het leveren van kwaliteit.
De oplossing is lean leiderschap, zei Philip Holt, Head of Operationeel Excellence, Accounting Operations, bij Philips. Het gaat om vier leiderschapsstijlen die samen tot grote resultaten kunnen leiden, namelijk betrokken personeel.
De eerste stijl is ‘leadership activism’. Het gaat om ‘je mouwen opstropen en aan de slag gaan’. Je mag ook laten zien dat je iets niet goed gedaan hebt en dat je ervan geleerd hebt.
De twede leiderschapsstijl is ‘visible leadership’. In de kwaliteitswereld is ‘going to Gemba’ een bekend fenomeen: leiders of managers gaan in de fabriek, op de werkvloer kijken en met de medewerkers praten over hoe ze dingen kunnen verbeteren, hoe ze de kwaliteit kunnen verhogen. Dat kun je ook doen in een kantooromgeving, zei Philip Holt. Ook daar kun je naast de mensen gaan zitten en hen bevragen over hun werk, hoe gaat het, waar zijn problemen, waar hebben ze last van? En vervolgens samen naar oplossingen zoeken. Wees een rolmodel, laat het zien, niet alleen door erover te praten, win het vertrouwen van je medewerkers. ‘The workplace as a showcard of excellence’.
‘Mosquito leadership’ is de derde stijl. Het gaat om het ‘infecteren’ van de organisatie met jouw ideeen. Wees de persoon die ideeen, nieuws en gedrag verspreidt. Als je begrijpt waarom je doet wat je doet, dan kun je de ‘default’ leider zijn. ‘Be disruptive, not a nuissance’.
Tot slot de coachende leiderschapsstijl. Van directief en opdragen naar coachen en bevragen. Van problemen oplossen op afstand, naar problemen oplossen in de Gemba. Je kan je leiderschap tonen door je expertise.
Als je lean leadership bereikt, dan heb je ook betrokken en gemotiveerd personeel dat kwaliteit levert. Het gaat om vertrouwen. Vergeet de kwaliteitstools, die komen vanzelf wel. Praat over lean leadership.
Aernout Schraevendeel:Â Het instituut voorbij
In Weesp staat Zorgcentrum de Hogeweijk, een centrum voor mensen met dementie. Hier wonen mensen in langdurige zorg. Maar niet zomaar langdurige zorg, wel een met een mooie, hartverwarmende visie. Aernout Schraevendeel is manager Innovatie bij de Hogeweijk en ontvangt belangstellenden en media uit de hele wereld die komen kijken naar dit innovatieve concept.
Tijdens het 20e Nationaal Kwaliteitscongres vertelde hij de toehoorders over deze visie. ‘Het moet gaan over mensen’, zei hij, ‘het instutuut voorbij’. We bieden een omgving waarin ze gewoon kunnen leven en wonen. Een instituutsomgeving helpt daar niet bij. In elk van de 23 woningen in de Hogeweijk wonen 6 à 7 bewoners – met gelijkgestemden. De leefstijl is gebaseerd op normen en waarden, het gaat om wat je eet, leest, wat je gelooft, hoe je communiceert. Ze runnen samen volledig hun eigen huishouden, met hulp van vaste professionals en familie en andere vrijwilligers.
Schravendeel schetste de pijlers voor een volwaardig leven met dementie: ‘Creeer een gunstige omgeving: deze is begrijpelijk, de menselijke maat staat centraal, het gaat om kleine dingen. Leefplezier en zingeving, wellicht de belangrijkste pijler: waar leef je voor, wat is belangrijk voor je, een sociaal leven, vrij zijn. Cruciaal is een netwerk van medewerkers, familie, vrijwilligers. Je kunt niet meer zeggen: ‘het systeem, de instelling is verantwoordelijk’, nee, je doet het samen’.
Hoe kom je zo ver? Ga uit van de bestaande situatie en ga aan het werk, was Schraevendeel’s advies. Wacht niet tot je een hele nieuwe visie hebt, begin, stapje voor stapje. Wacht ook niet totdat je een nieuw gebouw hebt bijvoorbeeld.
Hoe krijg je alle medewerkers mee? Dat kost veel tijd, je moet kijken of mensen het kunnen. Het gaat om het loslaten van een manier van werken. En je moet veel, heel veel communiceren.
Joseph Oubelkas: Persoonlijk leiderschap, motiveren en mentale kracht
D
e laatste spreker van het 20e Nationaal Kwaliteitscongres was een heel bijzondere. Geen kwaliteitskundige, maar wel een man met een bijzonder verhaal. Op zijn 23e werd Joseph Oubelkas onschuldig opgepakt in Marokko en kreeg hij tien jaar gevangenisstraf. Hoe overleef je dat?
Door innerlijke kracht, karakter en houding. Je bent sterker dan je denkt, hield Oubelkas zijn publiek voor.
Tijdens zijn gevangschap in Marokko ontving hij 400 brieven van zijn moeder. Zij hield hem op de been en hij ontdekte dat hij wél een keuze had, namelijk om te overleven. Door te focussen op kleine dingen, doorzetten, beseffen wat je werkelijk hebt. Van Lijden naar leiden.
Joseph Oubelkas schreef twee boeken over zijn gevangenschap.
Zijn presentatie vindt op de Sigma congressite.
Op de congres website zijn de presentaties van de plenaire sprekers en van de praktijksessies te downloaden.
Hier vindt u tevens de links naar de (gratis) whitepapers van de plenaire sprekers. Â
